CHP, 8 yılda 1 milyon 137 bin 698 esnafın dükkanını kapatmasına yol açan AVM’lerin yol açtığı sorunların ve çözüm yollarının saptanması amacıyla TBMM’de araştırma komisyonu kurulmasını talep etti
CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran’ın hazırladığı ve CHP grubunun TBMM’ye sunduğu araştırma önergesinde, “AVM kısaltmasıyla bilinen büyük alış veriş merkezi bulunan il sayısı mart sonu itibariyle 54’e, toplam AVM sayısı da 299’a ulaşmış durumdadır. AVM’lerin 91’i İstanbul’da bulunmaktayken, bu ili 32 adetle Ankara, 18 adetle İzmir, 13 adetle Antalya, 9’ar AVM ile Kocaeli ve Bursa izlemektedir. Türkiye’de bugüne kadarki toplam AVM yatırımlarının tutarı 40 milyar dolara ulaşmış olup, AVM’lerde toplam 8.3 milyon metrekarelik kiralanabilir alan hali hazırda bulunmaktadır” denildi.
Türkiye’de 1.000 kişi başına 106 metrekare AVM alanı düştüğü, bu yıl içinde açılacak 25 yeni AVM ile toplam 1.1 milyon metrekarelik alan daha eklenmesiyle toplam alanın 9.4 milyon metrekareye ulaşacağı vurgulanan Umut Oran’ın hazırladığı araştırma önergesi şöyle:
1,1 milyon esnaf kepenk kapattı
Her ne kadar büyük mağazalar ve AVM’ler, kalite, güvence, fiyat istikrarı, ambalajlama, hijyen kurallarına uyum ile kayıt dışı ticaretin önlenmesi gibi alanlar açısından önemli faydalar sağlıyor olsa da, AVM’lerin sayısının giderek artması, şehir içindeki yerleşim yerlerine kurulması, kentin doğal dokusunda değişime ve çarpık gelişmeye, halkın ortak kullanım alanı olan ve nefes almasını sağlayan yeşil alanların yok olmasına ve kent ekonomisi ve demografisinin en önemli unsurları olan küçük mağaza ve işyerlerinin kapanmasına neden olmaktadır. Nitekim TESK verilerine göre 2005 yılından beri AVM’lerin de etkisiyle toplam 1 milyon 137 bin 698 esnaf işlerini yapmayı bırakarak sicil kaydını sildirmiştir.
15 yıldır yasal düzenleme bekleniyor
Anayasamızın 173. Maddesi “Devlet, esnaf ve sanatkârı koruyucu ve destekleyici tedbirleri alır” hükmüne sahip olmasına rağmen, batılı ülkelerdeki gibi belirli bir büyüklüğü aşkın AVM’lerin kent merkezleri dışına çıkartılmasına yönelik yasal düzenlemelerin yapılması 15 yıldır beklenmektedir. Bu durum küçük ve orta boy işletmelerle, esnafların ekonomik varlıklarını tehdit etmekte, bu ölçekteki yatırımlarla rekabet edemeyen esnaf ve tacirler işletmelerini kapatmakta, istihdam olumsuz olarak etkilenmekte, milyonlarca insana iş sağlayan kurumlar kepenk kapatmaktadır.
Bu nedenlerle, içtüzüğün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca, kent ekonomisi, estetiği, ulaşımı ve yaşamı açısından büyük sorunlar ortaya çıkartan AVM’lere ilişkin sorunların tespiti ile bu sorunların çözüm yollarının belirlenmesi için bir meclis araştırması açılması için gereğini saygılarımla arz ederim.”
Araştırma önergesi:
avmarastirmaonergesi-2-1
T
