CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran, AKP hükumetlerinin “faiz lobisi” diyerek hayali düşmanlar yaratmasına rağmen 12 yıllık iktidarları döneminde faiz lobisine yaklaşık 600 milyar ödendiği, 2015-2017 arasında aktarılacak paranın da şimdiden 163 milyar TL’ye ulaştığını asöyledi.
Umut Oran
Ekonomi Basın Açıklaması
25.01.2015
Faiz lobisinin gerçek neferi belli oldu:
“FAİZ LOBİSİ, FAİZ LOBİSİ” DEDİLER, 600 MİLYAR ÖDEDİLER…
AKP, başı her sıkıştığında hayali hedef gösterdiği, “faiz lobisi”ne 12 yılda yaklaşık 600 milyar (eski parayla 600 katrilyon) lira kaynak aktardı.
12 yılda faiz lobisine transfer edilen kaynak 438 KaçakSaray parası…
Gezi eylemlerinin bile arkasında gösterdikleri, sözde savaş ilan ettikleri faiz lobisini gerçekte ise tam anlamıyla ihya ettiler.
Faize 2015-2017 döneminde aktarılacak para da daha şimdiden 163 milyar lira…
Erdoğan “faiz lobisinin ümüğünü sıkacağız” demişti, ama görünen o ki faiz lobisine ülkenin ümüğünü sıktırmaya devam ediyorlar…
Maliye’nin açıkladığı bütçe verileri, Gezi eylemcilerine “Faiz lobisinin neferi oldular” diyen Erdoğan’ı yalanlıyor, “nefer”in kendileri olduğunu gösteriyor.
AKP, 12 yıllık iktidarında siyaset, ekonomi ve dış politikadaki her başarısızlığında hayali hedef gösterip sözde savaş ilan ettiği “faiz lobisi”ne bu sürede 600 milyar lira kaynak aktararak, gerçekte bu kesime hizmet etti.
Maliye Bakanlığı, 2014 yılı merkezi bütçe gerçekleşmelerini açıkladı. Buna göre 425.8 milyar lira bütçe gelirinin elde edildiği 2014 yılında 448.4 milyar liralık bütçe harcaması yapılarak 22.7 milyar lira bütçe açığı verildi. AKP iktidarında geçen 2003-2014 döneminde merkezi yönetim bütçe gelirleri toplamı, büyük bölümü vatandaşın yediğinden içtiğinden alınan dolaylı vergiler olmak üzere 2 trilyon 954.4 milyar lira olurken, bütçe harcamaları 3 trilyon 158 milyar liraya ulaştı ve 12 yılda toplam 293.3 milyar lira bütçe açığı verildi.
12 yılda “faiz lobisi ”ne 598.1 milyar TL aktardılar…
Geçen yılki bütçe harcamalarının yaklaşık 50 milyar lirasını faiz ödemeleri oluşturdu. 2014 yılında ödenen tutarla birlikte son 12 yılda kamunun iç ve dış borçları için kreditörlere ödenen toplam faiz 600 milyar (eski parayla 600 katrilyon) liraya yaklaştı. 2003-2014 döneminde ödenen toplam faiz, önceki 12 yıldakinin 5 katına yaklaştı. Erdoğan’ın Başbakanlığı döneminde dilinden düşürmediği faiz lobisine aktarılan kaynak, özellikle 2005’ten bu yana azalmak bir yana arttı. Maliye Bakanlığı’nın yayımladığı merkezi yönetim bütçe gerçekleşmelerine göre 2005 yılında 45.7 milyar lira olan toplam faiz servisi, 2006’da 46 milyar, 2007’de 48.8 milyar, 2008’de 50.7 milyar lira oldu, 2009’da 53.2 milyar liraya kadar yükseldi. 2010’da 48.3 milyar, 2011’de 42.2 milyar ve 2013 yılında yaklaşık 50 milyar lira olan faiz ödemeleri, 2014 yılında da 49.9 milyar lira olarak gerçekleşti. Buna göre 12 yılda iç ve dış borç faizine ödenen para 598.1 milyar liraya ulaştı.
12 yılda yatırıma yapılan harcama faizin yarısı kadar…
12 yılda merkezi yönetim bütçesinden kamu yatırımlarına yapılan toplam harcama ise 323.7 milyar lira ile aynı dönemde faize aktarılan kaynağın neredeyse yarısı düzeyinde kaldı. Her yıl devletin kasasından ortalama 50 milyar lira dolayında bir kaynak “faiz lobisi”ne aktarılırken, işsizlere iş, yoksula gelir, ekonomiye katma değer yaratacak olan kamu yatırımları kısıldı; yatırım ve istihdam yaratma işi özel sektöre havale edildi.
Faiz lobisine gelecek üç yılda ödenecek para da şimdiden 163 milyar TL…
2015-2017 Orta Vadeli Program’a göre üç yılda faize ödenecek para mevcut borç stokuna göre 163 milyar lira. Bütçeye faiz için 2015 ve 2016 yılları için 54 milyar, 2017 için 57 milyar lira ödenek konuldu. Kamu açıkları ve borçlanma ihtiyacındaki büyüme paralelinde bu ödenekler de aşılabilecek.
Sadece 2015’e baktığımızda faize yıllık 54 milyar lira ödenek ayrılırken; “sermaye giderleri” ve “sermaye transferleri” şeklinde iki kalemde olmak üzere yatırım harcamalarına ayrılan ödeneğin 47.8 milyarda kaldığını görüyoruz. Yani bütçede bu yıl faize ödenecek para 4 milyar lira artarken, işsize iş, ekonomiye katma değer yaratacak kamu yatırımlarına ayrılan ödenek 2014’teki 55.6 milyar liralık gerçekleşmeye göre bu yıl yüzde 14 kısılmış, 8 milyar lira azaltılmıştır.
İşçiye, memura, emekliye gelince “aman mali disiplin bozulur!”
AKP, kamuda mali istikrarı sağlamakla övünmüş; “mali disiplin bozulur” gerekçesiyle işçiye, memura, emekliye enflasyonun tahribatını bile karşılamayan cüzi artışları uygun görmüş, insanca yaşayacak geliri bu kesimlerden esirgemiştir. AKP döneminde bütçe, hiçbir yıl denk bütçe esasına göre yapılmamış, daha baştan açık verecek şekilde yapılmıştır. Bütçe açığını kapatmak için de borçlanmaya gidilmesi öngörülmüştür. Bütçe açığı borç demek; borçlanma ise faiz yükümlülüğü demektir. Bu yüzden AKP döneminde “borç-faiz-borç sarmalı” yaşanmıştır.
600 milyar lira ile hangi yatırımlar yapılabilirdi?
12 yılda faiz lobisine aktarılan 600 milyar lira, 438 KaçakSaray parasına denk geliyor.
Aynı para ile 850 kişilik kapasitesi ile dünyanın en büyük yolcu uçağı olan Airbus A380’den 650 satın adet alınabilirdi.
100 yataklı bir devlet hastanesinin yatırım maliyetinin 30 milyon lira olduğu dikkate alındığında, faize ödenen 600 milyar lira ile 12 yılda 20 bin hastane yapılabilirdi.
600 milyar lira ile ortalama maliyeti 8.5 milyon lira olan 40 derslikli 70 bin ilköğretim okulu; ortalama maliyeti 10 milyon TL olan 40 derslikli 60 bin lise inşa edilebilirdi.
Faiz lobisinin “neferi” de “canlı bombası” da kendileri…
AKP iktidarı, ekonomi ve siyasetteki her başarısızlığında, her sıkıştığında hayali bir “faiz lobisi”ni hedef göstermiş, sözde bu lobiye sözde savaş ilan ederken, gerçekte ise AKP, söyleminin tam tersine faizciyi ihya etmiştir.
Dönemin Başbakanı Erdoğan, Gezi eylemlerine katılanları “Faiz lobisinin neferi” olmakla suçlayıp; “Mustafa Kemal’in askerleriyiz diye yola çıktılar, faiz lobisinin neferi oldular” demişti.
Ülkeyi yönettikleri 12 yılda faiz lobisine aktardıkları kaynaklar ortada.
Sormak lazım; faiz lobisinin ümüğünü mü sıkmışlar, faiz lobisine mi ülkenin ümüğünü sıktırmışlar?
Faiz lobisinin “neferi” de “canlı bombası” da kendileridir!
AKP dönemi bütçe gerçekleşmeleri (Milyar TL)
| BÜTÇE HARCAMALARI | BÜTÇE GELİRLERİ | Denge | ||||||
| Faiz | Yatırım | Diğer | TOPLAM | Vergi | Diğer | TOPLAM | ||
| 2003 | 58,5 | 8,0 | 74,7 | 141,2 | 82,5 | 18,5 | 101,0 | -40,2 |
| 2004 | 56,5 | 8,7 | 86,9 | 152,1 | 100,4 | 22,6 | 123,0 | -29,1 |
| 2005 | 45,7 | 11,7 | 102,3 | 159,7 | 119,6 | 33,2 | 152,8 | -6,9 |
| 2006 | 46,0 | 14,7 | 117,4 | 178,1 | 137,5 | 36,0 | 173,5 | -4,6 |
| 2007 | 48,8 | 16,5 | 138,8 | 204,1 | 152,8 | 40,8 | 193,6 | -13,7 |
| 2008 | 50,7 | 21,7 | 154,7 | 227,0 | 168,1 | 48,5 | 216,6 | -17,4 |
| 2009 | 53,2 | 24,4 | 190,6 | 268,2 | 172,4 | 43,0 | 215,5 | -52,8 |
| 2010 | 48,3 | 32,8 | 213,3 | 294,4 | 210,6 | 43,7 | 254,3 | -40,1 |
| 2011 | 42,2 | 37,6 | 234,7 | 314,6 | 253,8 | 43,0 | 296,8 | -17,8 |
| 2012 | 48,4 | 40,4 | 273,1 | 361,9 | 278,8 | 53,7 | 332,5 | -29,4 |
| 2013 | 50,0 | 51,4 | 306,8 | 408,2 | 326,2 | 63,5 | 389,7 | -18,5 |
| 2014 | 49,9 | 55,7 | 342,8 | 448,4 | 352,4 | 73,3 | 425,8 | -22,7 |
| Toplam | 598,1 | 323,7 | 2.236,1 | 3.158,0 | 2.355,1 | 599,3 | 2.954,4 | -293,3 |
Kaynak: Maliye Bakanlığı
Basın Açıklaması:
faiz-lobisine-600-milyar-odediler-1
Sayın Oran, bir de vatandaş olarak bizim bankalara 12 yılda ne kadar faiz ödediğimizi açıklayabilir misiniz? Ek hesaplar, sadece asgarilerini ödeyebildiğimiz kredi kartları, çekilen krediler vb. nedenlerle 12 yılda ödediğimiz faiz ne kadardır?