John Kerry’e  “hassasiyetini” ileten Türkiye, ABD’den hâlâ “izahat bekliyor”

Umut Oran: Büyükelçiden izahat için bile önerge vermemizi mi bekliyorlar?

ANKARA

CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, ABD’nin Washington’da aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 38 ülkenin diplomatik misyonunu dinlemesi haziran ayında tüm dünyada tartışma konusu olmasına karşın Türkiye’den güçlü açıklama yapılmamasını TBMM gündemine taşımıştı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Oran’ın önergesini yanıtlarken, iddia için “kaygı verici” demekle yetinirken, hassasiyetin ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’ye aktarıldığını ve önergenin verildiği gün ABD’nin Ankara Büyükelçiliğine “izahat verilmesine yönelik beklentinin” iletildiğini bildirmekle yetinmesi dikkat çekti.

CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran’ın konuyla ilgili önergesini yanıtlayan Bakan Davutoğlu, şu bilgileri aktarmakla yetindi:

İddia kaygı verici

“ABD Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) tarafından ülkemizin de aralarında bulunduğu 38 ülkenin elçilik ve diplomatik misyonları tarafından yapılan gizli telefon görüşmelerinin dinlendiği ve internet kayıtlarının takip edildiğine yönelik iddialar kaygı vericidir.

Hâlâ izahat bekleniyor

Konu ASEAN toplantısı sırasında Brunei’de ABD Dışişleri Bakanı Kerry ile ele alınmış ve hassasiyetimiz açıklıkla iletilmiştir. Keza, meseleye dair tutum ve hassasiyetimiz Ankara’da ABD Büyükelçiliği’ne 3 Temmuz 2013 tarihinde iletilmiş ve konuyla ilgili izahat verilmesine yönelik beklentimiz yinelenmiştir.

İKK öncelikli konu

İstihbarata karşı konulmasına yönelik uygulamalar, geçmişte olduğu gibi, Bakanlığımın merkez ve yurt dışı teşkilatının en önemli önceliklerinden biri olarak addedilmekte, ilgili kurumlarımızın desteği ile gerekli tedbirlerin alınmasına titizlikle devam edilmektedir.”

Korkarım önergeyi vermesek izahat dahi istemeyecekler

Gelen yanıtı yetersiz bulan ve Türkiye’nin haklarını yeterince korunmadığını düşünen CHP’li Umut Oran, Davutoğlu’na şu eleştirileri yöneltti:

“Bütün dünya ABD’nin 38 ülkenin diplomatik misyonunu dinleyip elektronik haberleşmesini izlemesiyle çalkalandı. Bir hafta boyunca hükümetten bu konuda ses çıkmayınca 3 Temmuz’da önergeyi verdik ve her ne hikmetse bakan beyin cevabından anlıyoruz ki önergeyi basına duyurduğumuz gün lütfedip ABD’nin Ankara Büyükelçiliğine “izahat verilmesi beklentisini” iletmişler. Acaba bu beklenti karşılandı mı o bile belli değil yanıtta. Böyle bir şey kabul edilemez, büyükelçilik toprakları o ülkenin hükümranlığına aittir, sınırı ihlal edilemez. Fransa Cumhurbaşkanı, AB Yüksek Temsilcisi, AB komisyon Başkan Yardımcısı, AP sosyalist Grup Başkanı açıkça ABD’yi eleştiriyor dinleme skandalından ötürü bizimkiler eleştirmekten dahi çekiniyorlar. Milletimiz artık AKP’nin ‘derinlikli stratejisi’ martavalına inanmıyor. 90 yıl önce dahi dünyaya rol model olan Türkiye AKP döneminde maalesef modern dünyada 3. Dünya ülkesi gibi görülmekte, bu çok acı tablonun acilen ‘Yurtta Barış Dünyada Barış’ anlayışıyla yeniden restore edilmesi gerekmektedir.”

Önergede ne vardı?

Önergesinde, ABD’nin Türkiye’nin de dâhil olduğu 38 büyükelçilik ve konsolosluğu dinlediği yönündeki haberlerin Dünya basınına yansıdığını belirten Oran, “Güneydoğu Asya Uluslar Topluluğu (ASEAN) toplantıları için Brunei’de bulunduğunuz 2 Temmuz 2013 tarihinde ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile yaptığınız bir saatlik görüşmede bu konuya değinmediğiniz de basında yer aldı. Dinleme skandalı konusunda sadece “izahatları, açıklamaları aldıktan sonra durumu tekrar değerlendiririz” demekle yetindiğiniz bilinmektedir” dedi. Oran’ın, Davutoğlu’na yönelttiği ve büyük oranda yanıtsız bırakılan sorular şöyle:

Niçin sert tepki veremediniz?

“- Konuyla ilgili olarak son bir haftada ABD nezdinde hangi girişimlerde bulundunuz, girişiminizi varsa sonucu ne oldu?

– Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande “Ortak tutum alalım” açıklamasını yaparken, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton endişe duyduğunu belirterek ABD’den izahat isterken, AB komisyonu Başkan Yardımcısı Viviane Redling “Ortaklarını dinliyorlarsa büyük transatlantik pazarı için müzakere yapamayız”, AP Sosyalist Grup Başkanı Hannes Swoboda’nın da dinleme doğruysa pozisyon değiştireceklerini ifade etmesi karşısında Türkiye’nin gerekli sertlikte tepki ver(e)memesinin gerekçesi nedir?

– Bu konuyla ilgili olarak Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan herhangi bir resmi yazılı açıklama var mıdır, varsa hangi tarih/saatte yapıldı ve içeriği nedir?

Büyükelçilik-rezidansta arama yapıldı mı?

– Türkiye’nin Washington’daki ABD Büyükelçiliği ile büyükelçilik rezidansı, söz konusu skandal sonrasında dinleme cihazlarına karşı herhangi bir arama-taramaya tabi tuttunuz mu, sonucu ne oldu? ABD Büyükelçiliğimiz en son hangi tarihte dinleme-izleme cihazlarına karşı arama-taramadan geçirildi?

MİT devreye girdi mi, sonucu ne oldu?

– ABD’nin dinleme yaptığının ortaya çıkmasının ardından MİT Müsteşarlığı’na bu konuyla ilgili olarak görev verildi mi? Verildiyse elde edilen ilk bulgular “kamuya açıklanabilir boyutlarıyla genel olarak” nedir?”

NOT: Önerge ve yanıtına buradan ulaşabilirsiniz:
http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/yazili_sozlu_soru_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_sira_no=135839

Print Friendly, PDF & Email