CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, son açıklanan büyüme rakamları ve sanayi üretimi verileriyle ilgili soru üzerine şu yanıtı verdi:
Türkiye ekonomisi 3. çeyrekte iyice yavaşladı
Yılın üçüncü çeyreğinde büyüme sabit fiyatlarla sadece yüzde 1.6 ile son 12 çeyreğin en düşük düzeyine indi.
Türkiye yılın ilk dokuz ayında sadece yüzde 2.6 oranında büyüyebildi. Başlangıçta yılın tümü için yüzde 4’le düşük düzeyde hedeflenen büyüme, tutmayacağı anlaşılarak yüzde 3.2’e revize edilmişti. Revize büyüme hedefinin tutması için son çeyrekte yüzde 4.9 büyüme gerekiyor.
İlk dokuz aydaki büyüme ise tamamen “net ihracat” sayesinde elde edildi. İthalattaki düşüş ve İran’a petrol ve gaz bedeli karşılığı altınla ödemenin “altın ihracatı” gibi gösterilmesi nedeniyle ihracat kağıt üzerinde büyüdü. Bu sayede net dış ticaretten GSYH büyüme oranına dokuz ay itibariyle 4.7 puanlık bir katkı geldi.
Buna karşılık dokuz ayda özel tüketim sabit fiyatlarla yüzde 0.5 geriledi, stok değişimi de dahil kamu ve özel sektörün toplam yatırımlarındaki düşüş ise yüzde 7.7’ye ulaştı. Dokuz ayda özel tüketimdeki düşüş büyümeyi 0.4 puan, yatırımlar 2.1 puan aşağı çekti, kamu tüketimi ise büyümeye 0.5 puan katkı yaptı.
Üçüncü çeyrekte imalat sanayii ve inşaat başta temel sektörlerde büyüme yavaşlarken, özellikle toptan ve perakende ticarette seyir negatife döndü. İlk dokuz ay itibariyle imalat sanayinde yüzde 2.8, tarımda yüzde 3.3, ticarette sadece yüzde 0.1, inşaatta yüzde 1, elektrik, gaz ve suda yüzde 6.2, ulaştırma, depolama ve haberleşmede yüzde 4 büyüme yaşandı.
Öte yandan Türkiye ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 1.6 ile kriz yılı 2009’un son çeyreğinden itibaren en düşük büyümesini kaydederken, büyümenin ana kaynağı olan sanayiden dördüncü çeyrek için de kötü haber geldi.
Sanayi üretimi Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5.7’le rekor bir düşüş gösterdi. Sanayideki bu gelişme, yılın son çeyreğinde de GSYH büyüme oranının düşük çıkacağı, başka deyişle Türkiye ekonomisinin durma noktasına doğru hızla gittiğine işaret ediyor.
Dokuz aylık GSYH ve ekim ayı sanayi üretim verileri, 2012’nin Türkiye için ekonomide kayıp bir yıl olduğunu şimdiden gösteriyor.
